Yazar Hakkında
Meksikalı yönetmen Alejandro González Iñárritu’nun “Paramparça aşklar ve köpekler” filmindeki gibi farklı hayatlardaki insanları ve filmin başından itibaren bu insanların birbiriyle ne ilgisi var diye düşündüren bir akışın sonunda, ani bir olayla hayatlarının ve geleceklerinin nasıl kesiştiğini göstermesi gibi benim de hayatım zaman zaman Sibel Tekin ile kesişti.
12 Eylül tanklarının hepimizin üstünden geçtiği yıl ben lisede öğrenciydim, Sibel Tekin ise üç yaşında küçük bir kız çocuğu…
Ve 12 Eylüle uzanan yolun faili meçhullerinden birinin kız çocuğu…
O sıralar ablamın görümcesi Nazende abla, İstanbul’da eczacılık fakültesinden mezun olmuş, idealist bir eczacı olarak memleketi Kırşehir’e dönmüştü. Kocasını kaybetmiş ahbapları Sibel Tekin’in annesi Hamide ablanın üzüntüsüne paydaşlık edip merhum eşinin sahibi olduğu eczaneye mesul müdür olmuştu. Daha sonra ailenin isteği ile eczaneyi devir alacak, mesleğini o dükkanda devam ettirecekti. Zaman zaman yapılan Kırşehir ziyaretlerinde başı okşanan o tatlı kızın ilerde toplumsal eylemleri kamerasıyla kaydederek çok sayıda belgesele imza atacağını ve Ankaralılar tarafından “kentin hafızası” olarak anılacağını o günlerde tahmin etmemiz zordu.
Sibel Tekin 1995 yılında Ankara Üniversitesi İletişim Fakültesi Halkla İlişkiler ve Tanıtım Bölümü’nü kazanınca Kırşehir’den ayrılıp annesi ile birlikte Ankara’ya taşınıp yaşamak için Ayrancı’yı seçtiler. Aynı sokaklarda, aynı fırında, aynı dolmuşta, aynı veterinerde bir birimizden habersiz, birbirine değmeyen hayatlar yaşadık durduk yıllarca, ta ki Gezi olayları başlayıncaya değin. Hangi eyleme gitsem, hangi forumda olsam kafamı çevirince hep Sibel Tekin’i fark ediyordum.
Sibel Tekin 17.12.2022’de tutuklanınca destek amaçlı dostlarının Twitterda açtığı
@freesibeltekin hesabı ve #SibelTekineözgürlük #sibelyanımdaydı hashtaglerine vakip ayırıp bakarsanız beni daha iyi anlayacaksınız.
Asistan mücadelesinden Eğitim-Sen eylemlerine, Gezi’den Soma’ya, 10 Ekime, KHK’lara ve OHAL’e karşı mücadeleye, Sibel Tekin kamerası ile gözü, aklı ve yüreği ile hep yanımızdaydı.
Ayrancım Gazetesi’nin Mart sayısını kadın sayısı olarak çıkartmayı planladık, aramızda iş bölümü yaptık ve Sibel Tekin’e telefon edip röportaj için sözleştim. Ne yazık ki 6 Şubat depremi oldu, gazeteden bir çok arkadaşım deprem bölgesine gitti, biz kalanlar Ankara’da yardım çalışmalarına katıldık. Ülkemizde bu acı yaşanırken gazetemizin Mart sayısını çıkarmadık. Bu arada Medyascope’da, T24’de, Agos’ta, iki kere Solfasol’de ve bir çok sosyal medya mecrasında Sibel Tekin röportajı yayınlandı. Beklenmedik bu gecikme için siz okurlarımızdan ve Sibel Tekin’den özür diliyoruz.
Kalıcı yaz saati uygulaması için “Karanlıkta Başlayan Hayat” isimli bir belgesel mi planladınız?
Aslında ismi o değildi ama haberlerde hep öyle geçmesiyle, bu ismi kamuoyu yarattı. Kendimden biliyorum, sabah karanlıkta işe gitmek için uyanmak çok zor. Sokağa çıktığımda da mutsuz insanları görüyordum. Tam olarak hatırlamıyorum ama kalıcı yaz saati uygulaması sanırım 2016’da başladı, kafamda bununla ilgili bir fikir vardı, araya pandemi girdi. Bu sene normalleşme başlayınca yapıma başlamaya karar verdim. Bu yaşadığımız karanlık dönemi, bir yandan da sembolik olan karanlık dönemi somut anlamda anlatabilecek bir film olarak düşündüm. Ama ikinci gün tutuklanınca çekimler kaldı. 10 günlük bir çekim planım vardı. İlk çekimi 13 Aralık’ta Kızılay’da yapmıştım. En uzun gece olan 21 Aralık’ta bitirmeyi planladım. Temizlik işçileri, fırınlar, simit alan insanlar görselleri ile biraz şiirsel bir anlatım kullanarak, kendi duygularımı da ekleyeceğim bir film düşünüyordum. Röportaja dayalı bir karakteri takip etmek yerine şehrin kendisini ana karakter olarak planladım.
Sabah 6:45’de İnfaz koruma memurları servis aracı ve yoldaki polis noktası görüntülere girince şikayet mi oldu?
Evet servise binen infaz koruma memurları şikayetçi olmuşlar. Normalde Dikimevi’ne kadar çekim yaparak devam ettim. Ankaray’a binip, metro aktarmalı işe gittim.
Tutuklama talebinden nasıl haberiniz oldu?
Gece 2 gibi eve geldiler, Gözaltı kararı var dediler, 16 Aralık’a bağlayan gece aldılar, nöbetçi mahkemeye çıkarıp 17 Aralık’ta tutukladılar. Sonrada 30 Ocakta aylık mahkum değerlendirmesi ara kararı ile serbest bırakıldım.
Polis aramasında evde bulunan arşiviniz alınmış, geri alabildiniz mi?
Hayır, 23 şubattaki ilk mahkemede beraat edersem, geri alınmasına ait karar çıkarsa işlemleri başlatacağım. Avukatlar iade talebinde bulundu, bekliyorum. Kameramı aldılar, normalde imajını almaları gerekirken, 27” ekrandan oluşan bütünleşik sistem bilgisayarımı aldılar, umarım başlarına bir şey gelmeden geri alabilirim.
Siz örgüt üyesi suçlamasıyla tutuklandınız, bağlı olduğunuz örgüt bulunamayınca TTB Başkanı Şebnem Korur Fincancı ile aynı koğuşa kondunuz galiba?
Şebnem Hoca ile sadece üç gün aynı koğuşta kaldık. Sonra o mahkeme için İstanbul’a gitti ve 11 Ocak’da tahliye oldu. O süreçte üç hafta tek başıma kaldım. Şebnem hoca tahliye olunca koğuş değiştirdiler, bağımsız koğuşa aktardılar. Oraya ilk gittiğimde altı kadın vardı. Onların hikayelerini öğrendim ve dayanışmalarına tanık oldum. Adli koğuşlardaki hikayeleri merak ettim ama her gece çıkan kavga seslerini duydukça da iyi ki orada değilim dedim.
CHP grup toplantısında Kılıçdaroğlu “açık cezaevine hoşgeldin” diye bir konuşma yaptı onu izlediniz mi?
Evet izledim.
Sincan Kapalı Cezaevi’nde televizyon izleyebiliyor muydunuz?
Çoğu muhalif kanal yoktu ortak alanda bir televizyon vardı, tek kaldığımda TRT2’deki filmleri izliyordum, haberlere bakıyordum. Gazete olarak Şebnem Hoca Birgün ve Cumhuriyet alıyormuş, o tahliye olduktan sonra ben de almaya devam ettim. CHP Eskişehir milletvekili Utku Çakırözer ziyarete geldi onun raporundan sonra da Cumhuriyet’te benimle ilgili daha çok haber çıktı, özellikle Emre Kongar ve Zeynep Oral’ın köşe yazılarında. Tahliye olduktan sonra İrfan Değirmenci’nin haberini gördüm, Ayşenur Aslan’da çok gündem yapmış.
Mahkeme yurtdışı yasağı ve adli kontrol şartı koymuş doğru mu? Mahkeme süreci nasıldı?
Avukat arkadaşlarımın çabası ile hem iddianame çok hızlı hazırlandı hem de mahkeme tarihi olabilen en yakın tarih oldu. Bütün süreci hızlandırdılar, 30 Ocak’taki tahliye de onların çabası ile oldu.
@SibelTekineözgürlük ve #SibelTekinyanımdaydı hashtaglerini hazırlayan ekip kimlerdi?
Gezi’den beri sokakta tanıştığımız gazeteci arkadaşlar, belgesel sinemacı arkadaşlar isim sayarsam kesin birileri eksik kalacağı için isim vermeyeyim. İstanbul’dan kısa süreli birkaç ufak işte birlikte çalışıp çok sık görüşmediğim kişilerin de çok katkısı olmuş. 2013’ten beri sokakta tanışıp yurttaş gazeteciliği ve video aktivizmi yaptığımız bayağı kalabalık bir ekipmiş.
27 Ocak‘ta Agos’ta sizinle ilgili bir yazı çıkmıştı haberiniz oldu mu?
Evet, bu beni çok etkilemişti, çünkü Agos’un gündemine girebilmek o kadar kolay bir şey değil.
Bu bile sosyal medyadaki arkadaşların ne kadar başarılı olduğunun ispatı. Agos’un kendi gündemi ve önceliklerimi bir nebze olsa da kırmak gerçekten kayda değer ve bu sizin başarınız.
Sosyal medyada ilk tweeti atan Cenk Yiğiter olmuştu, bu süreçte avukatlarınzla ilişkiniz nasıl yürüdü?
Avukatım Mehtap Sakinci aynı zamanda 10 Ekim Barış Derneği başkanı. Gözaltı sürecinden itibaren büyük çaba harcadı. Her şeyin bu kadar hızlı olmasında en çok katkısı olan kişi. Tutuklandıktan sonra da ilk ziyarete gelen Cenk Yiğiter oldu. Sık sık da ziyarete geldi. Onun sosyal medyayı paylaşımları güçlü bir gündem oluşmasını sağladı. İlk hafta avukatlar hiç yalnız bırakmadılar. İlk şoku atlatmak için yanımda olduklarını hissetmek çok iyiydi. Her gün bir ya da iki avukat ziyarete geldi. 10 Ekim Ankara Katliamı Avukat Komisyonu avukatları ilk anda toplantı yaptılar. avukatlardan dışardaki dayanışmayı haber almakta çok umut verici oldu. 2015 ortasından beri sürekli olumsuzluklarla yaşıyoruz bu dayanışmalar geleceğe daha umutla bakmamı sağladı.
Ayrancı özelinde bir dayanışma hissettiniz mi?
Ayrancı özelinde değil ama Türkiye genelinde bir dayanışma hissettim, çok fazla mektup aldım, kitaplar geldi. Ayrancı‘da yaşamayı seviyorum şehrin içinde, her şeye yakın olmaktan memnunum ama kamusal alan, toplumsal mücadele konularında çok içinde değilim. Neler yapılıyor pek takip edemiyorum. Güven Hastanesi’nin genişlemesi ile ilgili bir mücadele vardı, onu çekmiştim, en son da Pelin Ceylan’ın cinayeti ile ilgili çekim yapmıştım. Mesela 100. Yıl’da Gezi ile başlayan ve hala devam eden toplumsal bir mücadele var ve daha çok bir arada oldukları bir ruh var. Bostanları var, mahalle atölyesi vardı. Ne yazık ki Ayrancı’da bunlara çok denk gelemiyorum. Ayrancı‘da denk geldiğim mücadele daha çok hayvanlar için sadece.
Biz bu röportajı basıma hazırlarken, 23 Şubat’ta mahkeme beraat kararı vermedi, 8 Haziran’da ikinci duruşma günü verildi. İncelenmeyen bilgisayarı hariç dijital malzemelerini iade aldı. Umarım bu sefer beraat kararı verilir.
