Yıllarca Ankaralıların ortak hafızasında yer edinmeyi başarmış Kavaklıdere Sineması perdelerini seyirciye yeniden açma hazırlıkları yapıyor. Uzun yıllar kapalı kalarak pek çok müdavimini üzmüş olan Kavaklıdere Sineması restore aşamasından geçmeden hemen önce hatıralardaki haliyle son kez Ankaralıların karşısına çıktı. “Bir Zamanlar Kavaklıdere” etkinliği başlığıyla 16 yıl öncesindeki haliyle sinemada pek çok etkinlik düzenlendi. 15 -16 Nisan 2023 tarihlerinde düzenlenen çok çeşitli paneller, filmler, belgeseller ve stand-up gösterileri Ankaralılara anılarını yeniden hatırlatırken Kült Kavaklıdere projesi kapsamında yapılacak yenilenme çalışmalarına da katkı sunmak amaçlandı. Sinemanın girişinde yer alan merdivenlerden aşağı indiğinizde tüm çocukluğunuzun, gençliğinizin hatta yetişkinliğinizin olduğu gibi oracıkta durduğunu görüyor gibi oluyorsunuz. Dört salonunda ayrı ayrı düzenlenen etkinliklerden istediğinize girebiliyorsunuz. Gişede bir hatıra bileti vermeleri de yanınıza kâr kalıyor. Sinemanın alt katında bir anı köşesi yer alıyor. Burada Kavaklıdere Sineması’nda geçirdiğiniz anıları, bu sinemanın sizde uyandırdığı duyguları, burada izlediğiniz ilk ve son filmleri kâğıtlara yazarak paylaşmanıza olanak tanınıyor. Gece 03.00 seansında Fransız filmi izlemek için işe geç kalmayı göze alanlardan tutun da sinema kapısının hemen önünde birasını içenlere kadar. Bu yazıları okurken mekânların aslında sadece bir mekândan ibaret olmadığı orayı değerli kılanın Ankara insanının ortak paylaşımları olduğunu anlamak zor olmuyor.
Merhaba, bize kendinizden/ekibinizden bahseder misiniz?
Merhabalar, biz “Kült” olarak 5 genç insanın bir araya gelerek oluşturduğu temelinde kolektif iş birliği olan bir yapıyız. Daha öncesinde bireysel olarak “Kült” üyelerinin Ankara’da farklı tecrübeleri olmasına rağmen, Kavaklıdere’nin yeniden işlevlendirilmesi projesi ekibin bir araya gelip ortak bir misyon etrafında toplanmasını sağladı. Bu misyonu “Ankara’nın kültür-sanat mirasının korunması ve geliştirilmesi; kapsayıcı, çok sesli ve yenilikçi bir yaklaşımla başkentin mevcut değerlerini dönüştürerek yeniden canlandırmak, etki alanını genişletmek ve yeni mekanlar oluşturarak herkes için ulaşılabilirliği arttırmak” olarak tanımlıyoruz. Kavaklıdere Sineması’nın topluma yeniden kazandırılmasının yanında, farklı kamusal alanlarda da kültür-sanatı yaygınlaştırmayı ve erişilebilir kılmayı hedefliyoruz.
Bir şehrin kendine has tarihi bir belleği oluyor. Kavaklıdere Sineması da bunlardan biri. Bize Kavaklıdere Sineması’nın Ankara’ya kattıklarını ve önemini anlatır mısınız?
Kavaklıdere Sineması 8 Nisan 1968’de “Hürriyet Fedaileri” filmi ile kapılarını açtı ve günümüze kadar gelerek “sinemalı apartman” konseptinin önemli temsilcilerinden biri olmayı başardı. Birkaç kapalılık haline rağmen 2007 tarihine kadar Tunalı Hilmi Caddesi üzerinde gösterdiği filmlerle hafızalara kazındı. Burada bahsettiğimiz 55 yıllık bir süreç olduğu için “Kavaklıdere Sineması” önemli bir bellek mekanı oluyor.
15-16 Nisan’da düzenlediğimiz etkinlikteki katılımcılardan aldığımız geri dönütler de bunun bir göstergesi oluyor. Etkinlikler boyunca 80’lerinde olan insanlardan geçmiş anılarını dinlediğimiz gibi; 20’lerinin başında olup heyecanla “Kült Kavaklıdere”nin açılışını bekleyen insanlarla tanıştık. Yaşadığımız bu deneyimler “Kavaklıdere Sinemasının” önemi hakkında öngörülerimizi kanıtlar nitelikte oldu. Bunlardan ilki, “Kavaklıdere Sinemasının” Ankaralıların uzun süredir bildiği ve anılarının olduğu bir mekan olması. İkincisi ise Ankara’da, özellikle Tunalı civarında “Kavaklıdere Sineması” hacminde bir etkinlik alanına ihtiyaç olması. Umuyoruz ki “Kült Kavaklıdere” olarak tekrar işlevlendirilecek olan bu mekan hem insanların geçmişlerine dokunan dokusuyla varlığını sürdürsün hem de çeşitli alanlarda üretim ve temasın bir alanı olsun.
Birkaç kuşağın aklında iz bırakan ve hikayeleri anlatılan bu sinemanın; bir kente, bir caddeye, bir mahalleye nasıl bu kadar kalıcı bir iz bıraktığından bahseder misiniz?
Bir önceki soruda da değindiğimiz üzere Kavaklıdere Sineması 55 yıllık bir mekan. Bu süreç boyunca birçok Ankaralının ilk filmini izlediği, ilk randevusuna çıktığı, okul çıkışı arkadaşlarıyla buluştuğu ya da yalnız vakit geçirmek istediğinde kaçıp bir salonuna keyifle film izlediği bir mekan. Süreç boyunca tanıştığımız insanlardan dinlediğimiz hikayelerde bunu destekliyor.
Ankara’da birçok sinemanın kapanması ve sinema dışında kullanıma açılması şehir için bir kayıp. Ekipten 3 kişinin de Ankaralı olduğu göz önüne alınırsa biz artık başka bir bellek mekanını daha kaybetmek istemiyoruz ve Ankaralılarında bizle aynı duyguları paylaştığına inanıyoruz.
Değişen çevre içerisinde yıllarca ana hatlarıyla varlığını koruyan Kavaklıdere Sineması’nın bu kadar kalıcı izler bırakmasının sebepleri de işte bunlardır; yılların biriktirdiği anılar ve bu mekana her gidildiğinde anıları tekrar hatırlatan yıllarca korunmuş dokusu.
Kavaklıdere Ankara için simge semtlerden biri; şarabıyla, sinemasıyla, parkıyla, sokaklarıyla… Bize geri dönüşün nasıl olduğundan, nasıl başladığınızdan bahseder misiniz?
Kült ekibinin Ankaralı bir üyesi olan Şamil Dereli Ankara’nın farklı semtlerinde işletmecilikte yapan bir üyemiz. Mevzu bahis olan mekanlarda da kültür-sanat üretimine alan açma çabasında işler yapan birisidir kendisi. Kültür-sanat üretimi için arayışları kendisini Kavaklıdere Sinemasına götürüyor. Süreç sonunda mülk sahibi ile bir anlaşmaya varılıyor ve Kült Ekibi “Kavaklıdere Sinemasının” işletmesini devralıyor.
Kavaklıdere Sineması, kentsel belleğin bir parçası olması sebebiyle kimlik değeri taşıyor. İkinci kez açıldığı 1991 yılında ise artık festivallerin sineması olarak anılmaya başlıyor. Bu üçüncü açılışı olacak sinemanın, buranın geleceğine dair neler söylemek istersiniz? Kavaklıdere sinemasının nasıl anıldığını duyacağız?
Biz “Kült” ekibi olarak “Kült Kavaklıdere”nin “kolektif bir kültür-sanat merkezi” olmasını hedefliyoruz. Bunun içinde bu mekanı sadece bir sinema olarak değil; sinemanın yanında tiyatro, stand-up, konser, sergi gibi etkinliklere ev sahipliği yapan bir mekan; akademi, sivil toplum ve bireysel katılımlarla desteklen söyleşiler ve atölyelere zemin sağlayan bir merkez olmasını istiyoruz.
İkinci kez kapandıktan sonra sinema salonu aynı şekilde kalmaya devam etmişti ancak geçtiğimiz yıl sinema bir işletmeye kiralandı ve tarihi dokusu ve iç yapısı da doğal olarak tadilata uğradı. Sinemanın bu anlamda da bir özgünlüğü vardı diyebiliriz. Acaba yeni hali nasıl olacak? Yepyeni bir sinema mı yoksa bu özgünlüğü devam ettirecek kendine özgü bir havaya mı sahip olacak?
Uzun süredir var olan sinemanın hafızalara kazınmış bir dokusu var. Biz yenilenme sürecinde bu dokuyu olabildiğince korumak istiyoruz. Aynı zamanda gerek uzun süredir kapalı kalmasının getirdiği zorunda olan bakımlar gerekse işlevinin genişletilmesi çabasından dolayı bazı değişikliklerde olacaktır. Kısacası özgünlüğünü koruyan yeni bir kültür-sanat merkezi olacak diyebiliriz.
Sosyal medya paylaşımlarınıza göre sadece sinema salonu değil bir gösteri merkezi gibi işleyecek bir yer düşünüyorsunuz. Biraz içeriğe dair düşüncelerinizden bahseder misiniz?
Ankara aslında çok fazla sanatçı yetiştiren ve bu sanatçıları İstanbul’a gönderen bir şehir. Bizce bunun en büyük sebeplerinden birisi üretim için Ankara’da yeterli alan olmaması. Kült Kavaklıdere’de biz bu alanı sağlamak istiyoruz. Bu sebeple yenilenerek açılacak olan sinemanın bireylerarası ve disiplinlerarası kesişim-diyalog ortamı olmasını öngörüyoruz. 15-16 Nisan tarihlerinde yaptığımız etkinlikte bir nevi gelecekte olacakların bir fragmanı şeklindeydi. Bu etkinlik bize gösterdi ki; farklı kuşaklardan, farklı disiplinlerden gelen hem sanatçılar hem de sanatseverler bir mekanın çatısı altında bulunabiliyor. İşte bizde tam olarak bunu istiyoruz. Umuyoruz ki Kült Kavaklıdere’de tam olarak bu kesişimleri ve diyalogları sağlayabilelim.
