1929’da Kavaklıdere şarap imalathanesi adıyla kurulur. Kuruluş hikâyesi çok ilginçtir. Kemal Bağlum’un “Beşbin Yılda Nereden Nereye Ankara” adlı kitabında Tunalı Hilmi Bey’in oğlu, 1925 Ankara doğumlu Uğurlu Tunalı anlatır:
“(imar faaliyetlerinde çalışan) Yabancı işçilerin bir sorunu vardı. O da ülkelerinde alıştıkları şarap hasreti idi. Genellikle Macar ve İtalyan ustalar tarafından yapılan görkemli binalar Alman Holzmann firmasında inşa ediliyordu. Bu firmanın sorumlusu da Herr Zaggerber idi. Zaggerber, Macar ve İtalyan ustalarının her üç ayda bir ülkelerine tatile gitmelerinin nedenini araştırdı.
Ustaların memleketlerini özlemekten ziyade şarap alışkanlıklarını gidermek için seyahat ettiklerini öğrenince, çareyi İstanbul’dan vagonla şarap getirmede buldu. Ancak bu da somut bir sonuç vermedi. Çünkü vagonlarda fıçılarla taşınan şaraplar yolda kazaya uğruyor (müslüman işçiler deliyor) ve şarap Ankara’ya ulaşamıyordu.
(…) Zaggerber’in aklına kendisinin şarap üretmesi fikri gelmiş. Macar ustalar arasında şarap yapmasını bilen kişinin bulunup bulunmadığını araştırırken Balaj Usta’yı bulmuş. Kalıpçı olan bu usta, şaraptan anlamadığını, ancak çok iyi şarap fıçısı ustası olduğunu söylemiş. Bunun üzerine Zaggerber, Balaj ustayı üç aylığına Almanya’ya göndererek şarap yapma işini öğrenmesini sağlamış. İlk iş, Ziraat Bankası’nın kasa dairesini oluşturan bölümlerde şarap üretimine geçilmiş. Böylece Zaggerber, Macar ve İtalyan ustaların tatil için ülkelerine gitmelerini önlediği gibi para kazanmaya da başlamış. Zaggerber bu işi iki yıl sürdürmüş. Ziraat Bankası yükselmeye ve kasa dairesinin de şekil almaya başlaması üzerine, bugün Ayrancı’da Amerikan Büyükelçisinin konutu olarak kayıtlı bulunan yerdeki (Yazanlar Sokak) bir bağ evinde zaggerber şarap üretimine devam etmiş.
“(…) Bir gün eniştem Cenap And Bey, Ulus’tan bugün Kavaklıdere Şarap Fabrikası’nın bulunduğu yere (bugün Sheraton Oteli) kaptıkaçtılarla gelirken bir yabancı ile şoför arasında ağız kavgası yapıldığını görmüş. Eniştem Cenap Bey Almanca ve Macarca bildiğinden yabancıya yardım etmek istemiş. Birlikte kaptıkaçtıdan inip aynı yöne doğru yürürken Macar Usta kendini tanıtmış.”
Cenap Bey ile Balaj Usta’nın, imalathanenin kuruluşuyla sonuçlanan tanışmaları böyle gerçekleşmiş… /
(Kaynak: www.kavaklıdere.com)