Yılbaşında neden hindi yeriz?
2022’nin bu ilk günlerinde aklıma takılan bir konu var; acaba yılbaşlarında neden hindi yenir ve neden sadece yılbaşı masalarının baş kahramanıdır? Bu soruların kökeni 19. yüzyıla kadar giden bir hikayesi var.
1996 Bursa doğumlu. Lisans eğitimini TOBB Ekonomi ve Teknoloji Üniversitesi Tarih bölümünde yaptı. Lisans bitirme tezini, “Osmanlı Saray Mutfak Kültürü ve Yemek-Siyaset İlişkisi” üzerine yazdı. 2019 yılında bu tezle mezun oldu. 2020’de Hacettepe Üniversitesi’nde tarih alanında master yapmaya başladı, tarihvetarif.com sitesini kurdu ve burada yazmaya devam ediyor.
2022’nin bu ilk günlerinde aklıma takılan bir konu var; acaba yılbaşlarında neden hindi yenir ve neden sadece yılbaşı masalarının baş kahramanıdır? Bu soruların kökeni 19. yüzyıla kadar giden bir hikayesi var.
Kutlama fikri Antik Mısır’dan firavunların taç giyme törenlerinden, doğum günü partisi ise Roma aristokratlarının doğum günü kutlamalarından geliyor ama asıl kutlama fikri, 15. yüzyılda karşımıza çıkıyor: Almanya’da çocuklar için yapılan Kinderfest festivalinde.
Köken tartışmalarında kiminin Arapçadan, kiminin İbraniceden geldiğini savunduğu Aşura, genel kabul olarak Muharrem ayının 10. günü manasını taşır. Farsça aşure, “karışık aş” manasına gelen “aşur”dan türetilmiştir. İnsanlık tarihinin en önemli hububatlarından biri olan buğdayın ana kahramanı olduğu aşure, bereketle çok yakından ilişkilidir.
Anadolu’nun unutulmaya yüz tutmuş baharı karşılama ritüellerinden biri de çiğdem pilavı pişirmek. Hititlerden bu yana devam eden bu kültür hala bizimle.