Kapı kavramının farklı kültür ve farklı disiplinlerde değişik anlam ve tanımları vardır. Bu yönüyle eski dönemlerde kale kapıları kentlerin girişleri olarak işlev üstlenmişler ve modern zamanlarda işlevlerini yitirerek terk edilmişlerdir. Eski dönemlerden bu yana kapılara siyasi iktidar, egemenlik ve hâkimiyet anlamlarının yanısıra dini ve kozmolojik anlamlarda yüklenmiştir. Mekânlara giriş ve çıkış işlevlerini üstlenen kapı kavramı zamanla simgesel bir gücü ifade etmeye başlamıştır. Kentlerin girişleri de bu simgesel güç ve egemenlik ifadesinden nasibini almıştır. Ayrancı semti çeşitli köşelerden farklı girişlere sahiptir. Atakule, TBMM, Cemal Süreya Parkı, Çetin Emeç Göbeği gibi farklı noktalardan semte giriş ve çıkış yapılmaktadır. Bu girişler her birimizde farklı anlamlar taşıdığı gibi bizde farklı duyguları da çağrıştırmaktadır.
Eski TRT binasından Zeytin Dalı Caddesi girişi
Atatürk Bulvarı üzerinde, Ankara’nın ilk yüksek yapılarından eski İş Bankası hizmet binası ile Ankara Sanayi Odası’nın haşmetli yeni binası ve onun hemen yanında Çankaya Çağdaş Sanatlar Merkezi bulunmaktadır. Karşılarında ise TRT ile bahçesi bol ağaçlı ABD Büyükelçiliği göze batmaktadır. İşte eski TRT ile ABD büyükelçilik arası Aşağı Ayrancı’nın bir diğer giriş kapısıdır.
Atatürk Bulvarı üzerinden girişi olan Zeytin Dalı Caddesi’nin önceki adı Nevzat Tandoğan idi. 2018 yılında adı değiştirilerek Zeytin Dalı oldu. Tandoğan Meydanı’nı adı da 2015 yılında Anadolu Meydanı olarak değiştirilmişti. Nevzat Tandoğan özkıyımla yaşama veda eden eski Ankara Valilerindendi.
Ülkenin kaderini etkileyen sevinçli haberler, darbeler, olaylar hep bu Ayrancı girişinden duyuruldu. Türkçeyi en güzel konuşan spikerler hep Ayrancı girişinde konuştular.
Çetin Emeç Caddesi’nden Dikmen Caddesi girişi
TBMM Dikmen kapısından Yukarı Ayrancı’ya seyrederken ilk Ayrancı girişi Cemal Süreya Parkı ve hemen önündeki Ömür Sokak olarak karşımıza çıkmaktaydı. Çetin Emeç Bulvarı ile Dikmen yolu kavuşması, Polis Evi yanından Dikmen Vadisi’ne dönen yol Ayrancı’nın Mesnevi Sokağıdır. Burası hem Aşağı Ayrancı’nın hem Yukarı Ayrancı’nın Dikmen yolu üzerindeki giriş meydanıdır.
Dikmen Yolu Polis Evi kavşağından, Ayrancı’ya doğru dönünce sağ tarafınızda bütün Dikmen Vadisi 1. Etap’ın doğal güzelliği başlar. Aracınızla oradan geçiyorsanız park edip fıskiyeli havuzları, yemyeşil korulukları izleyip yaşama sevincinizi artırabilirsiniz. Bu caddeden şehrin kuzeyini kuşbakışı seyredebilirsiniz.
Çetin Emeç, Dikmen Yolu kavşağından taş döşeli bu kaldırımda Aşağı ve Yukarı Ayranrı’ya doğru yürümek doğaya karşı olan özlemi gidermektedir. Bu yaya yolu mahalleler arası bir köprüyol gibidir.
Eski devirlerde şehirlerin girişleri savunma amacıyla surlarla kalelerle örülüyordu. Dokuz bin kilometreye yakın Çin Seddi bile saldırılara karşı yapılmış en uzun savunma duvarıydı. Yine eski ve yeni zamanlarda şehirlerin girişinde heybetli giriş kapıları yaptılar.
Ankara’nın ve Ayrancı’nın bütün giriş kapıları, Mustafa Kemal Atatürk’ün çağdaş Cumhuriyet kapılarıdır. Çankaya’nın ve Ayrancı’nın bütün kapılarının doruklarından bakınca Anıtkabir görünür. Atatürk’ün yaşadığı Çankaya, her iki Ayrancı’nın merkez kapısıdır.
