Bir Çankaya yemeği: Öllüğün Körü
“Öllüğün Körü”, İmrahor, Dodurga, Karataş ve Mühye civarlarında yapılan bir Çankaya yemeği. Bu yöresel yemek, Ankara İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü tarafından hazırlanacak “Ankara Halk Mutfağı” kitabında, diğer ilçelerin yöresel yemekleriyle birlikte arşivlenmiş olacak.
Günümüzde yöresel yemekleri hazırlamak için vakit ayırmak pek mümkün değil. Yerine fast-food yiyecekler tercih ediliyor ve bu durumda yöresel yemekler, ister istemez unutulmaya yüz tutuyor. Yöresel yemeklerin, göç, savaş, salgın hastalıklar, iklim değişiklileri, doğal olaylar gibi sebeplerle geliştirildiğini ve yöreden yöreye değişiklik göstererek kuşaktan kuşağa aktarıldığını biliyoruz. Hatta bir yemek farklı yörelerde farklı tariflere de sahip olabiliyor. Bunun sebebi bir yörede bulunan malzemenin başka bir yörede bulunmaması ya da farklı pişirme yöntemleri olabilir. Ancak yöresel yemekler kültürün gelişimi açısından oldukça önemli. Aynı zamanda turizm faaliyetleri için de dikkat çekici bir unsur.
Anadolu çok eski zamanlardan beri birçok kültüre ev sahipliği yapmış olması sebebiyle her yörenin kendine ait onlarca yöresel yemeği var. Bu yemekler genellikle kıtlık ya da savaş gibi sıkıntılı dönemlerde, birkaç malzemeyle kolayca yapılabilen ve lezzetli yemekler. İç Anadolu da buğday yetiştiriciliği ve hayvancılık faaliyetleri nedeniyle unlu mamuller ve etli yemekler açısından zengin; “Öllüğün Körü” de bu yemeklerden biri.
Ankara İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü, “Yöresel Mutfak Kültürü” çalışması kapsamında Ankara’nın her bir ilçesinden Ankara’nın yöresel yemeklerini yapmasını istedi. Çalışma hem yöresel lezzetlerin unutulmaması hem de gelecek nesillere aktarılması açısından önemli. Çankaya Belediyesi de bu anlamlı çalışma için “Öllüğün Körü” yemeğini seçti.
“Öllüğün Körü” Zübeyde Hanım Çankaya Evi’nde yapıldı. Zübeyde Hanım Çankaya Evi, Çankaya Belediyesi’nin kültür merkezlerinden biri. Normal bir dönemde onlarca kursu, binlerce öğrencisi var. Ancak pandemi döneminde Mutfak Atölyesi (Pastacılık Çırağı) kursu dışında kurs kaydı alınmıyor. Mutfak Atölyesi eğitmenlerinden Sibel Şimşek ve Nuriye Ataseven de “Öllüğün Körü”nü yapanlar. Sibel Şimşek usta öğretici olarak 3 yıldır Çankaya Belediyesi Zübeyde Hanım Çankaya Evi’nde çalışıyor. Nuriye Ataseven ise 25 yıldır usta öğretici, O da 3 yıldır Zübeyde Hanım’da. Yaptıkları “Öllüğün Körü” de, tarifiyle birlikte “Ankara Halk Mutfağı” kitabında yer alacak.
Nedir bu “Öllüğün Körü”?
“Öllüğün Körü” İmrahor, Dodurga, Karataş ve Mühye civarlarında yapılan bir Çankaya yemeği. Erişte, tereyağı, kıyma, ceviz ve maydanoz ile yapılan bu yemeğin tarifi ise şöyle:
“1 kase erişteyi haşlıyoruz, süzüyoruz. 4-5 saniye soğuk suya tutup tereyağıyla kavuruyoruz. Başka bir tencerede tereyağıyla 200 gr kıymayı kavuruyoruz, yarım su bardağı dövülmüş ceviz, tuz, toz kırmızıbiber, 2-3 dal doğranmış maydanoz ilave edip karıştırıyoruz. Servis tabağına önce erişteyi sonra kıymayı yerleştirip maydanozla süslüyoruz.”
Yemeğin adının “Öllüğün Körü” olmasının ise güzel bir hikayesi var:
İki Ankaralı arkadaştan biri diğerine sürekli o gün ne yemek pişirdiğini sorarmış. Diğer arkadaş da her seferinde ne pişirdiğini söylermiş. Ancak bir gün çok sıkkın, stresli bir zamanında kocası da hastayken arkadaşı yine ne pişirdiğini sormuş. O da sinirle “Öllüğün Körü”nü pişirdim demiş. Kocası da bunu duymuş “Hadi getir Öllüğün Körü’nü de yiyeyim” demiş. Böylece yemeğin adı “Öllüğün Körü” şeklinde kalmış.
Ankara İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü’nün, Ankara’nın diğer ilçelerinin yemeklerinin de tarifini aldıktan sonra yayınlayacağı “Ankara Halk Mutfağı” kitabını okumak ve tarifleri denemek için heyecanla bekliyor, Sibel Hanım ve Nuriye Hanım’a da teşekkür ediyoruz.